Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Opocznie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 28 stycznia 2025 roku

Sąd Rejonowy w Opocznie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: Sędzia Anna Olejnik

Protokolant: st. sekr. sąd. Krystyna Grabska

po rozpoznaniu w dniu 14 stycznia 2025 roku na rozprawie w O.

sprawy z powództwa Koła (...) z siedzibą w O.

przeciwko J. S.

o zapłatę

1.  oddala powództwo;

2.  zasądza od powoda Koła (...) z siedzibą w O. na rzecz pozwanego J. S. kwotę 6.477,07 (sześć tysięcy czterysta siedemdziesiąt siedem 07/100) złotych tytułem zwrotu kosztów procesu wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia uprawomocnienia się orzeczenia do dnia zapłaty.

Na oryginale podpis Sędziego

Za zgodność z oryginałem świadczy

Sygn. akt I C 283/21

UZASADNIENIE

Pozwem z dnia 15 czerwca 2021 roku (data nadania) powód Koło (...) w O., reprezentowane przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniosło o zasądzenie od pozwanego J. S. kwoty 50.160,- zł wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie od dnia 21 maja 2021 roku do dnia zapłaty tytułem zwrotu powodowi niesłusznie wpłaconego odszkodowania za szkody łowieckie na działce pozwanego oraz zwrotu kosztów procesu, w tym kosztów zastępstwa procesowego według norm przepisanych.

W uzasadnieniu pozwu strona powodowa wskazała, że nieruchomości Koło (...) nie odpowiada za szkody wyrządzone na działce pozwanego, na której prowadzona była uprawa sadownicza z uwagi na jej ogrodzenie przez pozwanego. Nadto powód podnosił, iż pozwany w znacznej mierze przyczynił się do powstania szkody, nie dbając w należyty sposób o ogrodzenie, pozostawiając je otwarte. Dodatkowo strona powodowa kwestionowała prawidłowość szacowania szkód w uprawie pozwanego / pozew k. 3-6/.

W odpowiedzi na pozew z dnia 27 września 2021 roku (data nadania) pozwany J. S., reprezentowany przez pełnomocnika w osobie adwokata, wniósł o oddalenie powództwa w całości oraz zasądzenie na swoją rzecz od strony powodowej kosztów postępowania, w tym kosztów zastępstwa procesowego.

W uzasadnieniu pozwany wskazał, że jest producentem rolnym i trudni się m.in. szkółkarstwem. Wobec doznania szkód na częściowo ogrodzonym terenie przez sarny zgłosił szkodę do powoda. Powód nie przyjął odpowiedzialności. Na skutek odwołania pozwanego ostatecznie Nadleśniczy wskazał jako podmiot odpowiedzialny powodowe Koło (...), dokonano szacowania szkody i wypłacono pozwanemu stosowne odszkodowanie. Pozwany podniósł, iż działka, na której prowadzona byłą przez niego uprawa sadownicza wchodziła w obszar terenów łowieckich powoda i nie została z niego wyłączona /odpowiedź na pozew k. 51-54/.

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Pozwany J. S. i jego żona K. S. (1) na prawach wspólności ustawowej małżeńskiej są właścicielami działki położonej w K. oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...) (obecnie (...) i nr (...)) o powierzchni 1,35 ha. Pozwany prowadzi gospodarstwo rolno-szkółkarskie, zajmuje się między innymi uprawą drzewek owocowych przeznaczonych do sadów. W prowadzeniu gospodarstwa pomaga mu syn Ł. S..

Przedmiotowa działka znajduje się w obrębie obwodu łowieckiego, którego dzierżawcą jest strona powodowa, Koło (...) w O.. Właściciel nieruchomości nigdy nie składał oświadczenia o wyłączeniu w/w działki z obrębu łowieckiego.

/bezsporne, a nadto dowód: akt notarialny k. 104-109, dokumentacja k. 233-246, pismo k. 250-252, zeznania świadka Ł. S. k. 212, płyta CD k. 214, 00.59.06, 01.16.22, pismo Starosty (...) k. 181/

W 2019 roku na części działki nr (...) położonej w K. pozwany wraz z synem założyli uprawę drzewek jabłoni. Teren z nasadzeniami drzewek owocowych został ogrodzony przez pozwanego prowizorycznym ogrodzeniem z siatki leśnej o wysokości około 1 metra. W lipcu 2020 roku Ł. S. stwierdził, że część drzewek owocowych posadowionych na w/w działce została pogryziona przez zwierzęta, prawdopodobnie przez sarny, których tropy były obecne na gruncie. W dniu 8 lipca jako pełnomocnik J. S. zgłosił w/w szkodę Kołu (...) w O.. W dniu 17 lipca 2020 roku przedstawiciele powodowego K. w osobach B. K. (1) i R. M. (1) w obecności Ł. S. dokonali oględzin plantacji drzewek owocowych na działce nr (...) w K.. Przedstawiciele powoda stwierdzili, że teren szkółkarski jest ogrodzony siatką leśną. Nie ustalono szacunkowo obszaru uprawy, który byłby uszkodzony ani procentowego zniszczenia uprawy uznając, iż właściwym do rozpatrzenia zgłoszenia szkody jest Zarząd Województwa – Urząd Marszałkowski w Ł.. Ł. S. odmówił podpisania w/w protokołu.

/dowód: protokół oględzin nr 29 k. 160, zeznania świadka B. K. (2) k. 224v, płyta CD k. 227, 00.11.56 zeznania świadka R. M. (1) k. 225v, płyta CD k. 227, 00.57.51/

Od w/w protokołu odwołanie złożył pełnomocnik pozwanego – Ł. S.. W związku z odstąpieniem od szacowania szkody przez Koło (...) w O. w dniu 7 lipca 2020 roku, pismem z dnia 22 lipca 2020 roku zwrócił się również do Urzędu Marszałkowskiego w Ł. z prośbą o w skazanie podmiotu odpowiedzialnego za powstałe w jego uprawie szkody, wyrządzone jego zdaniem przez sarny.

Urząd Marszałkowski Województwa (...) w dniu 28 lipca 2020 roku zawiadomił o przekazaniu według właściwości Kołu (...) w O. wniosku J. S. o wypłatę odszkodowania za szkody wyrządzone przez sarny w plantacji drzewek owocowych. Urząd Marszałkowski wskazał, że działki wskazane we wniosku J. S. wchodzą w skład obwodu łowieckiego nr 229 dzierżawionemu przez w/w Koło (...). Wobec powyższego wskazał, że to Koło (...) jest uprawnione do dokonania oględzin, szacowania szkody i wypłaty odszkodowania.

Pismem z dnia 21 sierpnia 2020 roku Koło (...) podtrzymało swoje dotychczasowe stanowisko i w piśmie kierowanym do Urząd Marszałkowski Województwa (...) odmówiło szacowania szkody. W piśmie ponownie podniesiono, że z uwagi na ogrodzenie terenu szkółki drzewek owocowych przez pozwanego teren ten został całkowicie wyłączony z prowadzenia gospodarki łowieckiej. Po licznej wymianie pism pomiędzy powodem a Urzędem Marszałkowskim w Ł. dokonano ponownie w dniu 6 grudnia 2020 roku oględzin działki, na której prowadzona była szkółka drzewek owocowych przez pozwanego. Ponownie oględzin dokonywał w imieniu powoda B. K. (1) i R. M. (2). Przy oględzinach obecny był pełnomocnik pozwanego – jego syn Ł. S.. Ponownie przedstawiciele powoda stwierdzili, że teren szkółkarski jest ogrodzony siatką leśną. Nie ustalono szacunkowo obszaru uprawy, który byłby uszkodzony ani procentowego zniszczenia uprawy podtrzymując swoje stanowisko z protokołu z lipca 2020 roku, uznając, iż właściwym do rozpatrzenia zgłoszenia szkody jest Zarząd Województwa – Urząd Marszałkowski w Ł.. Ł. S. odmówił podpisania w/w protokołu. W protokole znalazła się wzmianka, iż stwierdzono ubytek ogrodzenia w około 30% i zauważono zniszczone uprawy.

Ponownie od tego protokołu odwołał się pozwany do Nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego w P. w wyniku tego odwołania w dniu 22 grudnia 2020 roku dokonano szacowania ostatecznego. Oględziny i szacowanie zostały przeprowadzone przez przedstawicieli nadleśniczego Państwowego Gospodarstwa Leśnego Lasy Państwowe w osobach: K. S. (2), R. D., S. M. (1). W czynności tej brali udział pełnomocnik pozwanego – Ł. S. oraz przedstawiciel Koła (...) B. K. (2). Podczas oględzin stwierdzono, że stan uprawy jest dobry z zachowaniem dobrej kultury agrotechnicznej. Stwierdzono, że teren szkółki jest ogrodzony siatką leśną na słupkach metalowych i drewnianych. Ogrodzenie miało wysokość 100-110 m, a w wielu miejscach siatka opuszczona do 50-60 cm. Na dwóch odcinakach siatka byłą rozgrodzona w celu wcześniejszego wjazdu ciągnikiem. Na terenie szkółki drzewek owocowych stwierdzono tropy sarny oraz uszkodzenia sadzonek przez zagryzienia spowodowane przez sarny. Stwierdzono również, że część sadzonek była uszkodzona w inny sposób, być może mechaniczną działalność człowieka. Oględzin dokonywano na 8 reprezentatywnych próbach po 100 sztuk drzewek. Jeśli którakolwiek strona miała wątpliwości, czy uszkodzone drzewko, zostało na pewno zniszczone przez sarnę, sadzonka taka nie była liczona jako szkoda łowiecka. Szacowaniu podlegały tylko uszkodzenia powstałe od lipca do grudnia 2020 roku. W ten sposób ustalono, że zwierzęta – sarny dokonały uszkodzeń na obszarze stanowiącym około 42,25% całej szkółki, tj. 6270 sztuk drzewek.

Decyzją z dnia 18 marca 2021 roku Nadleśniczy Nadleśnictwa P. znak: ZG.7330.12.2020 ustalono wysokość odszkodowania należnego J. S. za szkody łowieckie, dokonane przez sarny w uprawie drzewek owocowych, zlokalizowanej w K. na działce nr (...) na kwotę 50.160 zł. W decyzji stwierdzono, że podmiotem obowiązanym do wypłaty odszkodowania jest dzierżawca obwodu łowieckiego nr 229 (w skład którego wchodzi w/w nieruchomość), tj. Koło (...) w O..

/dowód: dokumentacja dotycząca likwidacji szkody k. 68-192, zeznania świadków: S. M. (2) k. 210v, płyta CD k. 214, 00.11.12, 00.16.36, 00.34.36, R. D., k. 211, płyta CD k. 214, 00.37.12, 00.40.55, 00.47.32, K. S. (2) k. 211v, płyta CD k. 214, 00.48.03, 00.54.20, Ł. S. k. 212, płyta CD k.214, 00.59.06, dokumentacja fotograficzna k. 223 /

W sprawie opiniował biegły w zakresie łowiectwa P. A. (1), który po dokonaniu oględzin nieruchomości oraz po zapoznaniu się z dokumentacją, także fotograficzną, znajdującą się w aktach sprawy, stwierdził, że miejsce założenia uprawy nie przyczyniło się w żaden sposób do powstania szkody, mimo że graniczyło z terenem zakrzewionym i zalesionym. Zdaniem biegłego, jeśli komisja szacująca szkodę nie brała pod uwagę wątpliwych uszkodzeń to wyliczenie szkody jest prawidłowe.

/dowód: opinia biegłego P. A. k. 269-282, opinia ustana uzupełniająca k. 309v-310, DC k. 311, 00.02.03, 00.11.57, 00.28.21, 00.32.19/

Szkółka drzewek jabłoni prowadzona na działce nr (...) położonej w K. pod względem agrotechnicznym była prowadzona w sposób prawidłowy. Jedynie nie była dostatecznie zabezpieczona przed zwierzyną płową. Zdaniem biegłego d.s. sadownictwa i ogrodnictwa P. M. (1) szkółka mogła być prowadzona w miejscu, w którym była założona, mimo gorszej jakości gleby na tym terenie. Nie spowodowało to istotnego pogorszenia wzrostu drzewek jabłoni. Drzewka zagryzione, uszkodzone przez zwierzynę płową są zawsze powodem dyskwalifikacji drzewka z obrotu handlowego. Przyjęta przy szacowaniu szkody wartość jednego drzewka na kwot 8 zł jest wartością prawidłową.

/dowód: opinia P. M. k. 341-351, opinia uzupełniająca k. 374-381/

Na terenie tym nie było wcześniej szkód łowieckich. Koło (...) nie stosowało środków odstraszających zwierzęta na tych terenach z uwagi na zbyt duże koszty. Powód buduje paśniki i dokarmia zwierzęta. W pobliżu działki pozwanego jest jedna ambona myśliwska.

/dowód: zeznania w imieniu powoda W. C. k. 409, ., płyta CD k. 411, 00.03.51, 00.14.30, zeznania świadka B. P. k. 255v, płyta CD k. 257, 00.15.07, 00.18.08./

Powyższy w zasadzie bezsporny stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o zgromadzone w aktach dokumenty, zwłaszcza z prowadzonego postępowania dotyczącego likwidacji szkody. Dokumenty złożone do akt nie budzą zastrzeżeń Sądu co do ich autentyczności i wiarygodności, nie były też kwestionowane przez żadną ze stron.

Sąd oparł się również na zeznaniach świadków, ich zeznania w zakresie prowadzonych oględzin nieruchomości, sposobu szacowania szkody są spójne, logiczne i wzajemnie się uzupełniają. Zeznania świadka C. K. niewiele wnoszą do sprawy. Świadek nigdy nie widział szkółki, nie brał udziału w szacowaniu szkody.

Opinia biegłego P. A. (1) jest przydatna w zakresie, w którym dotyczy samego procesu szacowania szkody łowieckiej, oceny sposobu powstania uszkodzeń na drzewkach owocowych. Natomiast w pozostałym zakresie biegły wykracza poza swoje kompetencje, dokonują oceny prawnej, która należy do sądu. Również biegły wykracza poza swoje kompetencje wydając opinię ustną dotyczącą tematyki prawidłowości prowadzonej uprawy przez pozwanego, czy też ewentualnego wykorzystania zgryzionych przez zwierzynę płową. Jest to wiedza z zakresu sadownictwa, a biegły nie legitymuje się specjalizacją w tym kierunku.

Oceniając sposób prowadzenia uprawy drzewek jabłoni, ich usytuowania czy też ich wartości Sąd oparł się na opinii biegłego do spraw sadownictwa i ogrodnictwa P. M. (1). Opinia ta jest jasna, pełna, zawiera szerokie uzasadnienia. Poparta jest fachową wiedzą i długoletnim doświadczeniem. W opinii uzupełniającej biegły szeroko odpowiedział na wszystkie pytania stron.

Sąd zważył, co następuje:

Powództwo nie zasługiwało na uwzględnienie.

Bezsporne poza stronami pozostawało, iż na przedmiotowej działce pozwany prowadził działalność rolniczą w postaci szkółki drzewek owocowych oraz że szkółka ta była ogrodzona siatką leśną. Poza sporem pozostawało, iż dokonując oszacowania ostatecznego w grudniu 2020 roku na terenie uprawy widoczne były tropy sarny oraz że uszkodzona została część drzewek owocowych na tej plantacji. Strony były ponadto zgodne co do tego, że działka nr (...) znajduje się w obrębie obwodu łowieckiego, którego dzierżawcą jest Koło (...) w O.. Nie było także sporne między stronami to, że na działce tej doszło do szkody wyrządzonej przez zwierzynę łowną.

Sporna co do zasady pozostawała ocena prawna wyżej ustalonego stanu faktycznego, a mianowicie, czy ogrodzenie przez pozwanego szkółki drzewek owocowych wyłączyło ten tern z obszaru terenu łowieckiego będącego w dzierżawie powoda. A nadto dodatkową kwestią sporną pozostawało czy i w jakim zakresie pozwany przyczynił się do powstania szkody.

Opierając się na dowodach z dokumentów: protokole szacowania ostatecznego z dnia 22 grudnia 2020 roku, decyzji z dnia 18 marca 2021 roku Nadleśniczego Nadleśnictwa P. oraz korespondencji pomiędzy powodem, Nadleśnictwem P. i Urzędem Marszałkowskim w Ł. Sąd ustalił przedsądowy przebieg postępowania dotyczącego naprawienia szkody łowieckiej oraz fakt wypłaty przez stronę powodową na rzecz pozwanego kwoty oszacowanej w decyzji Nadleśniczego Nadleśnictwa P.. Sąd nie znalazł podstaw, aby podważyć wskazane dowody w wyżej przedstawionym zakresie. Dodatkowo jak wynika z opinii biegłego do spraw sadownictwa wynika, że szkółka była prowadzona w sposób prawidłowy pod względem agrotechnicznym. I mimo umiejscowienia jej na terenie, gdzie gleba jest nieco gorszej jakości, nie miało to wpływu na wzrost drzewek. Dodatkowo biegły wskazał, że cena przyjęta do szacowania na poziomie 8 zł za 1 drzewko była jak najbardziej adekwatna. Sam sposób szacowania również nie budzi zastrzeżeń Sądu. Członkowie komisji dokonującej ostatecznego szacowania zeznający w charakterze świadków dokładnie i precyzyjnie wyjaśnili w jaki sposób dokonano szacowania. Zgodnie przyjęto osiem reprezentatywnych prób po 100 sztuk drzewek, które oceniano indywidualnie. Do szacowania przyjęto tylko te uszkodzenia, które powstały w okresie od lipca do grudnia 2020 roku, co znalazło wyraz w protokole w postaci zastrzeżeń pełnomocnika pozwanego, który był niezadowolony, iż nie brane były pod uwagę wcześniejsze uszkodzenia. Nadto wszyscy obecni przy szacowaniu podali, że każda wątpliwość w zakresie, czy uszkodzenie powstało przez zagryzienie sarny, była rozpoznawana przez całą komisję i jeśli wątpliwości miała którakolwiek ze stron, sadzonka taka nie była liczona jako uszkodzona przez zwierzę. Zatem w tym zakresie Sąd uznał, że sposób oszacowania i jego wysokość zostały ustalone w sposób prawidłowy.

Przechodząc do meritum należy mieć na względzie art. 26 pkt 4 ustawy z dnia 13 października 1995 r. – Prawo łowieckie (t.j. Dz. U. z 2022 r. poz. 1173), zgodnie z którym w skład obwodów łowieckich nie wchodzą:

• budowle,

• zakłady i urządzenia,

• tereny przeznaczone na cele: społeczne, kultu religijnego, przemysłowe, handlowe, składowe, transportowe i inne cele gospodarcze,

• obiekty o charakterze zabytkowym i specjalnym, w granicach ich ogrodzeń.

Aby móc zakwalifikować teren uszkodzonej uprawy jako wyłączony z obwodu łowieckiego, w świetle przytoczonego powyżej przepisu muszą zaistnieć łącznie dwie przesłanki:

• po pierwsze: teren musi być ogrodzony

• po drugie: teren musi być przeznaczony na jeden ze wskazanych w w/w przepisie celów (w przypadku uprawy czy plantacji nie mamy bowiem do czynienia z budowlą, zakładem czy urządzeniami).

W piśmiennictwie wskazuje się, że „przepis ten (art. 26 pkt 4 p.ł. ) odwołuje się do kryterium funkcjonalnego, tzn. nie zezwala na włączenie w obręb terenów łowieckich obszarów wykorzystywanych w celach, których nie można pogodzić z gospodarką łowiecką (przemysłowych, handlowych, transportowych, religijnych i innych). Wymogiem wykluczenia takich terenów z obwodów łowieckich jest to, aby zostały one ogrodzone. Z powyższego przepisu wywodzony jest wniosek, że właściciel nieruchomości wykorzystywanej w jednym z celów określonych przez art. 26 pkt 4 ustawy podejmuje decyzję o tym, czy wejdą one w skład terenów myśliwskich, zaś wyrazem tej decyzji jest ogrodzenie jego nieruchomości (por. uzasadnienie wyroku TK z dnia 10 lipca 2014 r., P 19/13). Mimo ze w doktrynie przyjmuje się, że „ogrodzeniem” w rozumieniu komentowanej normy są także instalacje tymczasowe, prowizoryczne, a nie tylko trwale związane z gruntem, to jednak zawsze należy mieć na względzie jaki był cel posadowienia ogrodzenia przez właściciela gruntu oraz czy uniemożliwia ono prowadzenie na tym terenie gospodarki łowieckiej. Zatem aby uznać dany teren za wyłączony z obwodu łowieckiego należy ustalić, czy na ogrodzonym terenie możliwe jest prowadzenie gospodarki łowieckiej. Jak podkreśla Sąd Najwyższy „nie sposób łączyć każdego ogrodzenia terenu, jako wprowadzającego następstwo w postaci wyłączenia tego terenu z obwodu łowieckiego. Nie da się w szczególności usprawiedliwić twierdzenia, że na terenie ogrodzonego sadu wyłączone jest prowadzenie gospodarki łowieckiej pod każdą postacią”. ( por. wyrok SN z 4.07.2002 r., I CKN 795/00, LEX nr 56890). A zatem najistotniejszym w tej mierze aspektem pozostawać powinien charakter ogrodzenia i współistniejąca z nim wola właściciela co do np. woli zakazu wstępu na teren ogrodzony – co eliminuje odpowiedzialność odszkodowawczą podmiotu wykonującego zadania z zakresu gospodarki łowieckiej lub założenia ogrodzenia mającego jedynie na celu ochronę uprawy (sadu) przed immisją czynników przyrodniczych w tym zwierzyny łownej – co nie jest równoznaczne z wyłączeniem tej części obwodu, a co za tym idzie z wyłączeniem możliwości wykonywania gospodarki łowieckiej. Należy mieć na uwadze, iż wykładnia przepisu art. 26 pkt 4 Ustawy Prawo łowieckie nie może mieć charakteru rozszerzającego, w taki sposób, aby każde ogrodzenie terenu jakiejkolwiek działalności – stanowić miało wyłączenie z obwodu łowieckiego z mocy samego prawa. Nie bez znaczenia pozostają w tym zakresie przepisy uprawniające właściciela określonego gruntu do złożenia stosownego wniosku o ich wyłączenie z obwodu łowieckiego.

Bez wątpienia pozwany na przedmiotowej działce prowadził działalność rolniczą w postaci uprawy drzewek owocowych. Działalność te prowadził w celach zarobkowych, planował sprzedać sadzonki sadownikom. Bez wątpienia ogrodził swoją uprawę działką leśną. Pozwany nie zaprzeczał tym faktom, wynikają one także z zeznań wszystkich świadków, w tym także synów pozwanego. Jak zeznał Ł. S., który prowadził z ojcem tę uprawę, miała ona chronić sadzonki przed wejściem właśnie zwierzyny oraz osób trzecich. Obydwaj biegli oraz świadkowie wskazali, że taki sposób zabezpieczenia nie jest wystarczający przed zwierzyną. Taka siatka może być pokonana przez zwierzęta, zwłaszcza, że młode drzewka owocowe stanowią niejako „rarytas” w diecie sarny.

Jak wynika z pisma Starosty (...) pozwany nie składał oświadczeń o wyłączeniu działki nr (...) z obwodu łowieckiego. Trzeba w tym miejscu zauważyć, że syn pozwanego – Ł. S. też jest myśliwym, więc posiada wiedzę o możliwości wyłączenia swojej działki z terenu łowieckiego. Nie uczynili tego, wręcz przeciwnie jak zeznał D. S. rozmawiał z myśliwymi prosząc o dodatkowy odstrzał w okolicach jego działek, które położone są niedaleko przedmiotowej nieruchomości. Jak wynika z zeznań W. C. (2) – prezesa Koła (...) gospodarka łowiecka powoda ogranicza się do wykonania planowego odstrzału zwierzyny oraz budowy paśników. Siatka, która stanowiła ogrodzenie uprawy pozwanego, nie wyłączała tej nieruchomości z obwodu łowieckiego. Gdyby powód wykazał wolę prowadzenia tam polowania, ogrodzenie to nie stanowiło przeszkody, zwłaszcza że w pobliżu znajduje się ambona myśliwska. A prowadzenie polowania na tej działce w żaden sposób nie zagrażałoby życiu i zdrowiu ludzkiemu oraz z całą stanowczością dałoby się pogodzić z prowadzoną działalności na tym terenie.

Mając powyższe na uwadze, Sąd uznał, że nie zachodzą przesłanki z art. 26 ust. 4 ustawy Prawo łowieckie, które wyłączałyby odpowiedzialność powoda za s. łowieckie na ternie uprawy pozwanego na działce nr (...).

Za nieudowodniony Sąd uznał zarzut przyczynienia się pozwanego do powstania szkody. Powód, zgodnie z zasadą rozkładu ciężaru dowodów, winien wykazać, że to pozwany swoim zachowaniem doprowadził do powstanie szkody w jego uprawie. Nie sprostał temu zadaniu. Postępowanie dowodowe wykazało, że pozwany czynił wszelkie środki, aby uchronić swoją uprawę przed zniszczeniem, jak choćby ogrodzenie z siatki leśnej. Jednak zarówno świadkowie będący myśliwymi czy leśnikami, jak również biegły z zakresu szkód łowieckich oraz biegły z zakresu sadownictwa stwierdzili, że siatka taka nie jest wystarczającą przeszkodą dla saren. Powód zaś mimo nałożonego na niego obowiązku współdziałania z rolnikami w zakresie ochrony ich upraw, nie podjął żadnych działań w tym zakresie. Jedyną czynnością dokonywaną przez powoda jest dokarmianie zwierząt leśnych. Jednak w żaden sposób nie współdziałał z pozwanym w celu ochrony jego uprawy (stosowanie odstarszaczy zapachowych, czy elektryczny pastuch). Nie poczynił najmniejszego starania choćby w zakresie edukacji pozwanego i innych rolników na temat skutecznej ochrony upraw przed zwierzętami rolnymi. A trzeba pamiętać, że obowiązek współdziałania z rolnikami w celu ochrony ich upraw został nałożony na koła łowieckie ustawowo w Prawie Łowieckim.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w punkcie 1-szym orzeczenia.

W punkcie 2-gim wyroku Sąd orzekł o kosztach postępowania, zgodnie z art. 98 k.p.c. W niniejszej sprawie powództwo zostało oddalone w całości, a zatem pozwany wygrał sprawę. Koszty poniesione przez pozwanego wyniosły 6477,08 zł (5.400 zł wynagrodzenia dla pełnomocnika z wyboru - § 2 pkt 6 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z 22.10.2015 r. w sprawie opłat za czynności radców prawnych i 17 zł opłaty skarbowej od pełnomocnictwa oraz 694,24 zł poniesione wydatki na wynagrodzenie biegłych) i taką kwotę tytułem zwrotu kosztów postępowania na rzecz pozwanego od strony powodowej przyznał Sąd. Jednocześnie Sąd zasądził odsetki w wysokości odsetek ustawowych za opóźnienie w spełnieniu świadczenia pieniężnego za czas od uprawomocnienia się wyroku do dnia zapłaty, zgodnie z art. 98 § 1 ¹ k.p.c.