Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Opocznie

WYROK

W IMIENIU RZECZYPOSPOLITEJ POLSKIEJ

Dnia 8 lipca 2024 roku

Sąd Rejonowy w Opocznie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący: Asesor sądowy M. S.

Protokolant: st. sekr. sąd. Beata Jaworska

po rozpoznaniu w dniu 24 czerwca 2024 roku w Opocznie na rozprawie

sprawy z powództwa S. Ć.

przeciwko Ł. S.

o zapłatę

1.  zasądza od pozwanego Ł. S. na rzecz powoda S. Ć. kwotę 233,24 zł (dwieście trzydzieści trzy złote dwadzieścia cztery grosze) wraz odsetkami umownymi w wysokości odsetek maksymalnych za opóźnienie:

a)  od kwoty 173,24 zł (sto siedemdziesiąt trzy złote dwadzieścia cztery grosze) od dni 12 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty;

b)  od kwoty 60 zł (sześćdziesiąt złotych) od dnia 12 października 2017 roku do dnia zapłaty;

2.  zasądza od pozwanego Ł. S. na rzecz powoda S. Ć. kwotę 90 zł (dziewięćdziesiąt złotych) tytułem zwrotu kosztów procesu z ustawowymi odsetkami za opóźnienie za okres od dnia uprawomocnienia się tego orzeczenia o kosztach procesu do dnia zapłaty;

3.  ustala i przyznaje na rzecz adw. J. W. - kuratora ustanowionemu dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego Ł. S. kwotę – 73,80 zł (siedemdziesiąt trzy złote osiemdziesiąt groszy) tytułem wynagrodzenia za pełnioną funkcję;

4.  przyznaną w pkt 3 kwotę wynagrodzenia za pełnienie obowiązków kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego Ł. S., w wysokości 60 zł (sześćdziesiąt złotych) nakazuje wypłacić adw. J. W. z zaliczki uiszczonej przez powoda S. Ć., w dniu 29 lutego 2024 roku zarejestrowanej pod pozycją 500090013495 tytułem części przyznanego w punkcie 3 wyroku wynagrodzenia;

5.  pozostałą część wynagrodzenia przyznaną w pkt 3 wyroku za pełnienie obowiązków kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego Ł. S. - w wysokości 13,80 zł (trzynaście złotych osiemdziesiąt groszy) nakazuje wypłacić tymczasowo ze środków Skarbu Państwa-Sądu Rejonowego w Opocznie,

6.  nakazuje ściągnąć od pozwanego Ł. S. na rzecz Skarbu Państwa – Sądu Rejonowego w Opocznie kwotę 13,80 zł (trzynaście złotych osiemdziesiąt groszy) tytułem nieuiszczonych kosztów sądowych w postaci brakującej części zaliczki na poczet wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego;

7.  zasądza od pozwanego Ł. S. na rzecz powoda S. Ć. kwotę 168,81 zł (sto sześćdziesiąt osiem złotych osiemdziesiąt jeden groszy) wraz z odsetkami ustawowymi za opóźnienie liczonymi od dnia uprawomocnienia się niniejszego postanowienia do dnia zapłaty tytułem zwrotu kosztów doręczenia korespondencji dla pozwanego Ł. S. za pośrednictwem komornika.

Asesor sądowy M. S.

Sygn. akt I C 305/23

UZASADNIENIE

W pozwie wniesionym w dniu 30 czerwca 2023 roku, powód – S. Ć. wniósł o zasądzenie od pozwanego – Ł. S. kwoty:

- 173,24 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 12 kwietnia 2019 roku do dnia zapłaty,

- 60 zł wraz z odsetkami umownymi w wysokości czterokrotności stopy lombardowej NBP od dnia 12 października 2017 roku do dnia zapłaty.

W uzasadnieniu pozwu powód S. Ć. wskazał, że dochodzone pozwem roszczenie wywodzi się z zadłużenia wynikającego z nabytych przez powoda w drodze umowy cesji wierzytelności - pożyczek, które zostały zawarte za pośrednictwem serwisu internetowego Kokos.pl przez pozwanego Ł. S. . (pozew k. 3-5)

Zarządzeniem z dnia 11 września 2023 roku, stwierdzono brak podstaw do wydania nakazu zapłaty w postępowaniu upominawczym. (zarządzenie k. 33)

Wobec braku skutecznego doręczenia odpisu pozwu, zarządzeniem z dnia 5 października 2023 roku zobowiązano stronę powodową do doręczenia pozwanemu za pośrednictwem komornika odpisu pozwu i załączników na podstawie art. 139 ¹ § 1 k.p.c . (zarządzenie k. 36)

Próba doręczenia korespondencji za pośrednictwem komornika okazała się bezskuteczna. Komornik wskazał w protokole, iż pozwanego pod wskazanym w pozwie adresem nie zastano oraz nie ustalono aktualnego adresu pod, którym pozwany mógłby przebywać. (protokół z czynności k. 44)

Zarządzeniem z dnia 21 grudnia 2023 roku Sąd podjął próbę doręczenia korespondencji na adres wskazany w piśmie z ZUS o udostępnieniu danych, załączony do pisma powoda z dnia 19 grudnia 2023 roku tj. W. ul. (...) . Przesyłka skierowana również na ten adres powróciła jako nieodebrana. (pismo powoda wraz z załącznikami k. 39-44)

Wobec braku skutecznego doręczenia odpisu pozwu pozwanemu oraz złożenia wniosku powoda, Sąd postanowieniem podjął zawieszone postępowanie oraz ustanowił kuratora dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego Ł. S., w osobie adw. J. W.. (wniosek k39; postanowienie k. 54)

W odpowiedzi na pozew z dnia 25 maja 2023 kurator ustanowiony dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego, wniósł o oddalenie powództwa w całości kwestionując je zarówno co do zasady jak i wysokości.

W uzasadnieniu wskazał, iż przedstawione przez powoda kserokopie wydruków umów nie zostały podpisane przez pozwanego i nie mogą stanowić dowodu zawarcia z pozwanym umowy a powód nie przedstawił żadnych dowodów wskazujących na udzielenie pożyczek pozwanemu oraz zaakceptowania przez pozwanego warunków wskazanych umów. Podniósł, iż samo wezwanie pozwanego do zapłaty nie dowodzi, tego że umowy zostały zawarte a powód nie wykazał aby kwoty pożyczek zostały przekazane pozwanemu. Ponadto wskazał na uzasadnione wątpliwości w zakresie skuteczności przelewów wierzytelności z uwagi na załączone kserokopie tych umów, które zostały poświadczone za zgodność z oryginałem przez samego powoda. (odpowiedź na pozew k 60-61)

Strona powodowa odnosząc się do zarzutów podniesionych przez kuratora podniosła, iż przedłożone umowy przelewu wierzytelności, w których wskazano precyzyjni kwoty należności w połączeniu z potwierdzeniami wydanymi przez (...) S.A., należy uznać za dowód jednoznaczne potwierdzający istnienie roszczenia i wysokość dochodzonej należności. Wskazał ponadto, iż w pisemnym potwierdzeniu zawarcia umowy cesji wierzytelności znajduje się jednoznaczne oświadczenie spółki (...) S.A. o przekazaniu kwoty pożyczki na rachunek bankowy pozwanego. Powód podniósł również, iż umowa pożyczki jak i przelewu wierzytelności jako zawarte za pośrednictwem internetu nie zawierają odręcznych podpisów stron. Z uwagi na format plików (...) nie jest możliwa ingerencja przez strony w treść wygenerowanej umowy. Przedłożone wydruki są wydrukami umów wykonanymi w oparciu o plik (...) udostępniony przez serwis (...).pl na koncie powoda. Wola zawarcia umowy przez pożyczkobiorcę w serwisie (...).pl wyrażona jest przez zarejestrowanie użytkowania w serwisie bez odrębnych oświadczeń w formie pisemnej. Ponadto powołał się na wyrok Sądu Rejonowego dla Krakowa – Podgórza w Krakowie (XII C 2178/18/P) wydany w podobnej sprawie. (pismo powoda k. 68-69)

Na poprzedzającym wyrokowanie terminie rozprawy kurator podtrzymał swoje dotychczasowe stanowisko oraz wniósł o przyznanie wynagrodzenia powiększonego o należny podatek VAT. W imieniu strony powodowej na poprzedzającym wyrokowanie terminie rozprawy nikt się nie stawił. (protokół rozprawy k. 77)

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

W dniu 12 kwietnia 2016 roku Ł. W. zawarł za pośrednictwem portalu kokos.pl (drogą elektroniczną) umowę pożyczki nr (...) z Ł. S. na kwotę 200 zł. Pożyczka została udzielona na okres od dnia 12 kwietnia 2016 roku do dnia 11 kwietnia 2019 roku. Wynagrodzenie za udzielenie pożyczki wynosiło 30%. Od niespłaconej pożyczki pożyczkodawca – inwestor miał prawo pobierać odsetki karne w wysokości czterokrotności stopy lombardowej na dzień przeterminowania raty (§ 4 umowy). W umowie strony zastrzegły możliwość cesji wierzytelności z tytułu umowy pożyczki. Cesja miała się odbywać za pośrednictwem portalu kokos.pl (§ 7 pkt 3 umowy). (umowa k. 9-12)

Powyższa umowa została wykonana poprzez przekazanie przez firmę (...) S.A. z siedzibą w S. – operatora serwisu (...).pl - kwoty pożyczki na konto bankowe pożyczkobiorcy o nr (...). (pisemne potwierdzenie k. 22)

W dniu 14 czerwca 2017 roku wysłane zostało do pożyczkobiorcy Ł. S. pisemne wezwanie do zapłaty zaległych należności z tytułu zawarcia za pośrednictwem serwisu (...).pl umowy pożyczki z inwestorem Ł. W. z dnia 12 kwietnia 2016 roku o nr (...)/2016-04-12. (potwierdzenie k. 23)

W dniu 8 maja 2019 roku S. Ć. zawarł z Ł. W. umowę przelewu wierzytelności z tytułu pożyczki udzielonej Ł. S. nr. (...)/2016-04-12. Wierzytelność obejmowała należność główną w kwocie 113,24 zł oraz wynagrodzenie cedenta z tytułu udzielonej pożyczki w kwocie 60 zł. Zapłata kwoty za sprzedaną wierzytelność nastąpiła z dniem zawarcia umowy cesji co potwierdziły zgodnie obie strony umowy. (umowa przelewu wierzytelności k. 6-8; wezwanie do zapłaty k. 24-25)

W dniu 13 listopada 2021 roku (...) S.A. wystawiło pisemne potwierdzenie zawarcia w dniu 8 maja 2019 roku umowy cesji wierzytelności zawartej pomiędzy Ł. W. a S. Ć., której przedmiotem była przysługująca Ł. W. wierzytelność przeciwko Ł. S. z tytułu umowy pożyczki (...) zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl. (pisemne potwierdzenie k. 22)

W dniu 24 października 2015 roku P. P. zawarł za pośrednictwem portalu kokos.pl (drogą elektroniczną) umowę pożyczki nr (...) z Ł. S. na kwotę 200 zł. Pożyczka została udzielona na okres od dnia 24 października 2015 roku do dnia 11 października 2017 roku. Wynagrodzenie za udzielenie pożyczki wynosiło 20%. Od niespłaconej pożyczki pożyczkodawca – inwestor miał prawo pobierać odsetki karne w wysokości czterokrotności stopy lombardowej na dzień przeterminowania raty (§ 4 umowy). W umowie strony zastrzegły możliwość cesji wierzytelności z tytułu umowy pożyczki. Cesja miała się odbywać za pośrednictwem portalu kokos.pl (§ 7 pkt 3 umowy). (umowa k. 16-19)

Powyższa umowa została wykonana poprzez przekazanie przez firmę (...) S.A. z siedzibą w S. – operatora serwisu (...).pl - kwoty pożyczki na konto bankowe pożyczkobiorcy o nr (...). (pisemne potwierdzenie k. 26)

W dniu 14 czerwca 2017 roku wysłane zostało do pożyczkobiorcy Ł. S. pisemne wezwanie do zapłaty zaległych należności z tytułu zawarcia za pośrednictwem serwisu (...).pl umowy pożyczki z inwestorem P. P. z dnia 24 października 2015 roku o nr (...)/2015-10-24. (potwierdzenie k. 23)

W dniu 26 maja 2019 roku S. Ć. zawarł z P. P. umowę przelewu wierzytelności z tytułu pożyczki udzielonej Ł. S. nr. (...)/2015-10-24. Wierzytelność obejmowała należność główną w kwocie 20 zł oraz wynagrodzenie cedenta z tytułu udzielonej pożyczki w kwocie 40 zł oraz kwotę odsetek w wysokości 2 zł. Zapłata kwoty za sprzedaną wierzytelność nastąpiła z dniem zawarcia umowy cesji co potwierdziły zgodnie obie strony umowy. (umowa przelewu wierzytelności k. 13-15)

W dniu 13 listopada 2021 roku (...) S.A. wystawiło pisemne potwierdzenie zawarcia w dniu 8 maja 2019 roku umowy cesji wierzytelności zawartej pomiędzy P. P. a S. Ć., której przedmiotem była przysługująca P. P. wierzytelność przeciwko Ł. S. z tytułu umowy pożyczki nr (...) zawartej za pośrednictwem serwisu (...).pl. (pisemne potwierdzenie k. 26)

Pismem z dnia 26 sierpnia 2020 roku S. Ć. skierował do Ł. S. ostateczne przedsądowe wezwanie do zapłaty kwoty 233,24 zł z tytułu wierzytelności nabytych od Ł. W. i P. P.. (wezwanie k. 20)

Przedstawiony stan faktyczny ustalony został w oparciu o dokumenty, złożone przez powoda, które - w ocenie Sądu nie zostały skutecznie podważone i nie budziły wątpliwości co do ich autentyczności i prawdziwości - wobec czego mogły stanowić wiarygodną podstawę ustaleń faktycznych. W ocenie Sądu, powód sprostał spoczywającemu na nim ciężarowi dowodowemu wykazania, że doszło do zawarcia przedmiotowej umowy pożyczki, jak również faktu zawarcia przez powoda jak i poprzednika powoda umowy cesji wierzytelności.

Sąd nie podzielił zastrzeżeń kuratora ustanowionego dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego co złożonych w sprawie dokumentów. Sąd zwraca też uwagę, że większość dokumentów złożonych w sprawie, w tym treść umów pożyczek, cesji, wezwań była wydrukiem pisma pierwotnie mającego formę elektroniczną, stąd też nie mogły na niej znaleźć się odręczne podpisy stron. Przedmiotowe dokumenty zostały udostępnione na koncie internetowym powoda założonego w ramach serwisu (...).pl w ramach pliku (...), wydrukowane przez powoda i załączone do pozwu. Przedmiotowe dokumenty nie stanowiły tym samym kserokopii umów stanowiły wydruki plików udostępnionych w ramach zawieranych umów. Wbrew twierdzeniu dokumenty te nie zostały potwierdzone za zgodność przez samego powoda. Fakt, ich zawarcia natomiast został potwierdzony przez operatora serwisu (...).pl. – (...) S.A.

Sąd zważył, co następuje:

Roszczenie zasługiwało na uwzględnienie w całości.

Powód opiera swoje żądanie na treści przepisów dotyczących umowy pożyczki, na treści umów pożyczek zawartych przez pozwanego oraz na treści umów przelewu zawartych przez powoda z pożyczkodawcami pozwanego za pośrednictwem serwisu (...).pl – którego operatorem była firma (...) S.A.

Powód na dowód dochodzonego roszczenia przedłożył w sprawie elektroniczny wygenerowany zapis uzgodnień stron odnoście treści umów pożyczek zawartych w dniach 12 kwietnia 2016 roku oraz 24 października 2015 roku, umowy cesji z dnia 8 maja 2019 roku oraz 26 maja 2019 roku, potwierdzenia i oświadczenia wystawione przez firmę (...) S.A. – operatora serwisu (...).pl oraz skierowane do pozwanego wezwania do zapłaty. W oparciu o przedłożone dowody Sąd uznał za wiarygodne okoliczność wskazane w pozwie co do łączących pozwanego oraz pierwotnych wierzycieli umów pożyczek, cesji wierzytelności oraz braku spłaty należności w ustalonym terminie.

Zgodnie z art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z tego faktu wywodzi skutki prawne. Strona powodowa powoływała się na istnienie zobowiązania wobec pozwanego i na niej spoczywał obowiązek wskazania dowodów dla stwierdzenia tegoż faktu (art. 232 zdanie pierwsze k.p.c.). Nie wymagają dowodu fakty powszechnie znane i fakty znane sądowi z urzędu (art. 228 § 1 i 2 k.p.c.) oraz fakty przyznane w toku postępowania przez stronę przeciwną, jeżeli przyznanie nie budzi wątpliwości (art. 229 k.p.c.). Jeśli natomiast strona nie wypowie się co do twierdzeń strony przeciwnej o faktach, sąd mając na uwadze wyniki całej sprawy, może fakty te uznać za przyznane (art. 230 k.p.c.).

W niniejszym postępowaniu wątpliwości nie budziły okoliczności dotyczące zawarcia przez pierwotnych wierzycieli oraz powoda umów cesji wierzytelności, zawarcia przez pozwanego oraz Ł. W. i P. P. umów pożyczek, w oparciu o które powód dochodził zapłaty kwoty żądanej pozwem – przytoczone fakty są bowiem spójne i zgodne, a twierdzenia powoda wiarygodne w świetle przedłożonych wydruków komputerowych. Zdaniem Sądu przekonywujące są również twierdzenia powoda o niespełnieniu całości świadczenia przez pozwanego.

W niniejszej sprawie mieliśmy do czynienia z roszczeniami z tytułu pożyczek, które zostały udzielone pozwanemu przez osoby fizyczne. Umowy cesji zostały zawarte z pożyczkodawcami przez Ł. S. za pośrednictwem portalu pożyczkowego Kokos.pl i nie opiewają na prowadzoną przez nich działalność gospodarczą.

Odnosząc się co do zarzutów braku wiarygodności przedłożonych do akt umów cesji wierzytelności wskazać należy, iż zgodnie z dyspozycją art. 509 § 1 k.c. wierzyciel może bez zgody dłużnika przenieść wierzytelność na osobę trzecią, chyba, że sprzeciwiałoby się to ustawie, zastrzeżeniu umownemu albo właściwości zobowiązania. Celem i skutkiem przelewu jest przejście wierzytelności na nabywcę. Jest to jedynie zmiana podmiotowa stosunku zobowiązaniowego. W wyniku przelewu przechodzi na nabywcę ogół uprawnień przysługujących dotychczasowemu wierzycielowi, który zostaje wyłączony ze stosunku zobowiązaniowego, jaki go wiązał z dłużnikiem. Wierzytelność przechodzi na nabywcę w takim stanie, w jakim była w chwili zawarcia umowy przelewu, wraz ze wszystkimi związanymi z nią prawami. Wyjaśnić również należy, że ewentualny brak zawiadomienia dłużnika o dokonanej cesji w żaden sposób nie wpływa na jej skutki. Złożone do akt dokumenty pozwalają jednoznacznie stwierdzić, że przejście wierzytelności miało miejsce, wynika z nich bowiem kiedy i pomiędzy jakimi stronami doszło do zawarcia umowy przelewu wierzytelności, wobec kogo wierzytelność przysługiwała, jakie było źródło jej powstania oraz jaka była wysokość zadłużenia pozwanej w dacie nabycia wierzytelności przez powoda.

Kontynuując rozważania w zakresie omawianego zarzutu wskazać należy, że umowa cesji precyzowała dokładnie co jest jej przedmiotem oraz na jakich zasadach ma nastąpiła sprzedaż wierzytelności. Cena do, której zapłaty zobowiązał się cesjonariusz z tytułu nabycia wierzytelności na podstawie umów przelewu wierzytelności została wyraźnie wskazana w § 2 umowy. W tym samym paragrafie oznaczone zostało również, iż zapłata wskazanej kwoty nastąpiła z dniem zawarcia umowy cesji wierzytelności co obie strony zgodnie oświadczyły.

Ponadto zaznaczyć należy, że umowy cesji tak samo jak umowy pożyczek, zawarte zostały w formie elektronicznej również za pośrednictwem serwisu (...).pl i konta tam utworzonego. Forma elektroniczna nie jest formą kwalifikowaną względem formy pisemnej a jest jej równoznaczna i może zastąpić formę zwykła pisemną. Tym samym przedłożone przez powoda umowy cesji, mimo elektronicznej formy zostały zawarte prawidłowo w formie pisemnej.

Na podkreślenie zasługuje w tym miejscu okoliczność, iż fakt zawarcia umów cesji wierzytelności został również potwierdzony pisemnie przez (...) S.A. – operatora serwisu (...).pl. (...) potwierdzenia zawarcia umów cesji w sposób szczegółowy opisują o jakie wierzytelności chodzi oraz pomiędzy jakimi osobami zostały zawarte.

W dalszej kolejności wskazać należy, że powód oparł swoje żądanie na przepisie art. 720 k.c.. Umowa pożyczki stanowi typ umowy nazwanej, uregulowanej w art.720 i następnych k.c. Jest to umowa konsensualna, wymagająca dla swej skuteczności złożenia zgodnych oświadczeń woli przez strony – dającego i biorącego pożyczkę – mocą których dający zobowiązuje się przenieść na biorącego własność określonej ilości pieniędzy albo innych rzeczy oznaczonych co do gatunku, natomiast biorący zobowiązuje się zwrócić otrzymane rzeczy na zasadach określonych w umowie.

W ocenie Sądu w niniejszej sprawie powód wykazał, udzielenie pozwanemu pożyczki objętej żądaniem pozwu, którą pozwany zobowiązała się zwrócić wraz z odsetkami umownymi w terminie zakreślonym przez każdą z umów. Jak już wcześniej zaznaczono, w poczet materiału dowodowego zostały załączone przedmiotowe umowy pożyczki.

Pozwany zarzucał, że roszczenie powódki jest nieudowodnione m.in. z tego względu, że przedłożone przez stronę powodową dokumenty stanowią niepodpisane wydruki komputerowe. Zgodnie z art. 129 § 4 k.p.c. sąd na wniosek strony albo z urzędu może zażądać od strony składającej odpis dokumentu, o którym wyżej mowa, przedłożenia oryginału tego dokumentu, jeżeli jest to uzasadnione okolicznościami sprawy. W realiach rozpatrywanej sprawy brak było takich okoliczności bowiem kurator strony pozwanej wskazywał jedynie na okoliczność braku podpisów pod przedmiotowymi umowami pożyczek. Nadto należy zwrócić uwagę na to, że dokumenty w jakich posiadania znajdowała się strona powodowa zostały przedłożone do akt w postaci w jakiej zostały wygenerowane przez system i konto klienta/inwestora. Nie można było zatem żądać przedłożenie oryginałów dokumentacji pożyczkowej, jak i umów cesji, gdyż były to jedynie wydruki komputerowe niepodpisane przez strony umowy pożyczek i cesji, a zatem ich oryginały niczym nie różniłyby się od złożonych do akt wydruków. Dlatego strona powodowa nie byłaby w stanie realnie przedłożyć tych dokumentów w innej postaci jak np. z uwzględnieniem podpisów własnoręcznych stron, gdyż zawierane były za pośrednictwem serwisu internetowego.

Umowy te zostały zawarta na odległość w formie elektronicznej, co samo w sobie wykluczało złożenie własnoręcznego podpisu pod jej treścią przez strony umowy. Możliwość zawierania umów pożyczek na odległość na pośrednictwem internetu została już przesądzona w sposób jednoznaczny w orzecznictwie. Z samej istoty umowy pożyczki zawieranej w takiej postaci wynika, że wszelkie wnioski i oświadczenia są składane w formie elektronicznej za pośrednictwem konta klienta pożyczkobiorcy. Cała dokumentacja dotycząca umowy również jest udostępniana na koncie klienta oraz inwestora. Brak podpisu pożyczkobiorcy na umowie pożyczki jest typową sytuacją w przypadku zawierania umów w postaci elektronicznej. Czynienie zarzutu w tym zakresie przez pozwanego jest niezrozumiałe zważywszy na to, że już w pozwie strona powodowa zaznaczyła, że umowa pożyczki została zawarta drogą elektroniczną. Tym samym nietrafny okazał się zarzut kuratora odnośnie braku wykazania zawarcia przedmiotowych umów pożyczek z uwagi na brak widniejących podpisów pod umowami.

W przypadku pożyczek oferowanych przez podmioty pozabankowe w przeważającej większości sam proces zaciągnięcia pożyczki sprowadza się do wybrania oferty przez pożyczkobiorcę i jej akceptacji. Proces zawierania umowy jest zatem uproszczony i odformalizowany. Co do zasady brak jest w szczególności pisemnego wniosku o pożyczkę w postaci, jaki znany jest choćby z umów bankowych, ten bowiem, o czym była mowa wyżej, wnosi się elektronicznie poprzez „kliknięcie” – wybór oferty – po uprzednim wybraniu jej parametrów. Powyższe oznacza, że pożyczkodawca nie ma realnej możliwości przedstawienia takiego wniosku w toku procesu.

Przechodząc do dalszych rozważań uwypuklenia wymaga, że w treści umowy zostały wpisane dane osobowe pozwanego, jego PESEL oraz numer i seria dowodu osobistego, a więc niewątpliwie dane wrażliwe, które nie są powszechnie znane i musiały zostać wprowadzone przez pożyczkobiorcę na etapie rejestracji i zakładania profilu klienta na portalu pożyczkodawcy. Gdyby pozwany sam nie wskazał danych i nie podjął wymaganych umową czynności pożyczkodawca nie mogłoby udostępnić spornej kwoty pożyczki.

Podkreślić należy, że wydruki komputerowe mogą stanowić dowód w postępowaniu cywilnym. Powszechnie przyjmuje się, że wydruki komputerowe stanowią, bowiem "inny środek dowodowy", o którym mowa w art. 308 k.p.c. i art. 309 k.p.c., gdyż wymieniony tam katalog ma charakter otwarty. Jakkolwiek nie można przyjąć, że oświadczenie zawarte w wydruku komputerowym jest zgodne z rzeczywistym stanem rzeczy, to należy przyjąć, że przedmiotowy środek dowodowy świadczy o istnieniu zapisu komputerowego określonej treści w chwili dokonywania wydruku (por. wyrok SA w Krakowie z 8 lutego 2013 r., I ACa 1399/12, LEX nr 1362755, postanowienie SA we Wrocławiu z 12 października 2012 r., I ACz 1810/12, LEX nr 1223511).

Powód celem wykazania dochodzonego roszczenia przedstawił wydruki treści umowy pożyczek, cesji oraz potwierdzenia wystawione przez operatora serwisu (...).pl w zakresie faktu zawarcia umów pożyczek, umów cesji, potwierdzenia realizacji przelewów na rzecz pozwanego oraz wezwań do zapłaty podpisane przez operatora serwisu. W ocenie Sądu, dowody te w sposób wystarczający wykazywały istnienie dochodzonego roszczenia w zakresie powstania i treści pierwotnego stosunku zobowiązaniowego. Podkreślić należy, że sąd stosownie do art. 233 § 1 k.p.c. ocenia wiarygodność i moc dowodów według własnego przekonania, na podstawie wszechstronnego rozważenia zebranego materiału. Sąd może uwzględniać jako dowód również wydruki komputerowe, które mogą być uznane za ,,inny środek dowodowy” w rozumieniu art. 309 k.p.c., którego moc dowodową sąd ocenia kontekście całokształtu zgromadzonego w sprawie materiału. Mając na uwadze to, że w umowie pożyczki podano szereg danych identyfikujących pozwanego, w tym np. jego numer dowodu osobistego, nr telefonu i adres mailowy, w posiadaniu których był pożyczkodawca, przyjąć należało na zasadzie domniemania faktycznego, że pożyczkodawca dysponował tymi danymi leganie, a zatem że zostały one udostępnione przez pozwanego. Powiązanie z kolei umów pożyczek z potwierdzeniami przelewu, w których podano nr umowy pożyczki i ten sam numer rachunku bankowego pożyczkobiorcy, który wskazano w umowie pożyczki, świadczy o tym, że kwoty zostały przekazane na konto pozwanego, co uprawnia powoda do żądania zwrotu części niespłaconych pożyczek.

Na podkreślenie zasługuje w tym miejscu okoliczność, iż fakt zawarcia umów pożyczek oraz przesłania wezwań do zapłaty, został również potwierdzony pisemnie przez (...) S.A. – operatora serwisu (...).pl. (...) dokumenty zostały opatrzone pieczęcią (...) S.A.

W konsekwencji reasumując powyższe rozważania Sąd dał wiarę dokumentom przedłożonym przez stronę powodową, które świadczyły o zawarciu przez pozwanego umowy pożyczki oraz otrzymaniu przez niego z tego tytułu kwoty pożyczki. Przedłożone umowy oraz pisemne potwierdzenia zawarcia umów pożyczek, cesji oraz przelewu kwot pożyczek na rachunek bankowy pozwanego wskazany w umowie pożyczki stanowiły wystarczające dowody na fakt powstania stosunku zobowiązaniowego, przekazania na rzecz pozwanego kwoty pożyczek oraz przejścia uprawnień na rzecz powoda. Oświadczenia operatora serwisu (...).pl przedłożone w oryginałach dodatkowo potwierdzały fakt zawarcia umów, w których podano dane osobowe, nr PESEL, datę zawarcia i numer umowy pożyczki oraz umowy cesji wierzytelności pomiędzy pierwotnym wierzycielem a powodem.

W ocenie Sądu przedłożone przez stronę powodową dokumenty były wystarczające do dla realizacji celów określonych w art. 6 k.c., a w szczególności stwierdzenia, iż przedmiotowe umowy są ważne i doszło do skutecznego zbycia wierzytelności na rzecz powoda.

W zakresie kosztów postępowania wskazać należy, iż uwagi na to, że żądanie powoda zostało uwzględnione w całości, sąd o zwrocie kosztów procesu orzekł zgodnie z zasadą odpowiedzialności za wynik procesu ustanowioną w art. 98 § 1 i 3 k.p.c., który stanowi, że strona przegrywająca sprawę obowiązana jest zwrócić przeciwnikowi na jego żądanie koszty niezbędne do celowego dochodzenia praw i celowej obrony.

Strona powodowa poniosła koszty opłaty od pozwu (30 zł) oraz zaliczki na poczet kuratora (60 zł), bowiem strona pozwana wobec braku ustalenia jej miejsca pobytu reprezentowana była przez kuratora ustanowionego dla nieznanego z miejsca pobytu pozwanego.

O wynagrodzeniu ustanowionego dla pozwanego kuratora procesowego Sąd orzekł na podstawie przepisu § 1 ust. 1 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 9 marca 2018 r. w sprawie określenia wysokości wynagrodzenia i zwrotu wydatków poniesionych przez kuratorów ustanowionych dla strony w sprawie cywilnej (Dz. U. z 2018 r. poz. 536) oraz na podstawie § 2 pkt 1 Rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 roku sprawie opłat za czynności radców prawnych.

Zgodnie z treścią § 1 pkt 1 w/w rozporządzenia wysokość wynagrodzenia kuratora ustanowionego dla strony w sprawie cywilnej, zwanego dalej "kuratorem", ustala się w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności adwokackie określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 16 ust. 3 ustawy z dnia 26 maja 1982 r. - Prawo o adwokaturze (Dz. U. z 2017 r. poz. 2368 i 2400), a w przypadku gdy kuratorem jest radca prawny - w kwocie nieprzekraczającej 40% stawek minimalnych za czynności radców prawnych określonych w przepisach wykonawczych wydanych na podstawie art. 225 ust. 3 ustawy z dnia 6 lipca 1982 r. o radcach prawnych (Dz. U. z 2017 r. poz. 1870 i 2400 oraz z 2018 r. poz. 138), w obu przypadkach nie mniej niż 60 zł.

Natomiast stawka minimalna za prowadzenie przez radcę prawnego sprawy o zapłatę przy wartości przedmiotu sporu do 500 złotych wynosi, zgodnie z treścią § 2 pkt 5 rozporządzenia Ministra Sprawiedliwości z dnia 22 października 2015 r. w sprawie opłat za czynności adwokackie (Dz. U. z 2015 r. poz. 1800) - 90 złotych.

Za przyznaniem wynagrodzenia kuratorowi w stawce 60 zł przemawiał nakład pracy poniesionej przez kuratora, w tym poszukiwanie pozwanego, a także aktywność procesowa polegająca na złożeniu odpowiedzi na pozew. Dlatego też kuratorowi należało się wynagrodzenie z tytułu sprawowanej funkcji.

Mając na uwadze treść wskazanych przepisów Sąd uznał za bazę obliczeń kwotę 90 zł, wartość 40% tej kwoty to 36 zł, w konsekwencji jako minimalną należało zasądzić kwotę 60 zł, uznając również, że w sprawie nie zachodzą podstawy do przyznania wyższego wynagrodzenia stosownie do § 1 ust. 3 rozporządzenia.

Zgodnie z Uchwałą Sądu Najwyższego z 21 stycznia 2022 r. w sprawie o sygn. akt III CZP 37/22, jeżeli kuratorem takim jest adwokat (radca prawny), jego wynagrodzenie podlega podwyższeniu o należny podatek od towarów i usług. W konsekwencji przyznaną kwotę 60 zł należało podwyższyć o VAT, stosownie do § 4 ust. 3 w/w rozporządzenia.

Tym samym należne wynagrodzenie za pełnioną funkcję kuratora zostało ustalone na kwotę ogółem 73,80 zł. Mając na uwadze okoliczność, iż w toku postępowania strona powodowa uiściła zaliczkę na poczet wynagrodzenia kuratora w kwocie 60 zł, Sąd na podstawie art. 113 ust. 1 u.k.s.c. w zw. z art. 98 § 1 i 3 k.p.c. nakazał pobrać od pozwanego odpowiednio kwotę w wysokości 13,80 zł tytułem nieuiszczonych kosztów, na które złożyły się brakująca część zaliczki na wynagrodzenie kuratora, zgodnie z treścią pkt 6 wyroku.

Asesor sądowy M. S.