Portal Orzeczeń Sądu Rejonowego w Opocznie

POSTANOWIENIE

Dnia 30 czerwca 2023 r.

Sąd Rejonowy w Opocznie I Wydział Cywilny w następującym składzie:

Przewodniczący Sędzia Zofia Michałowska

Protokolant sekr. sąd. Klaudia Jakubczyk

po rozpoznaniu w dniu 1 czerwca 2023 r. w Opocznie na rozprawie sprawy

z wniosku S. Ś. (1)

z udziałem Skarbu Państwa - reprezentowanego przez Starostę (...), Skarbu Państwa- Lasy Państwowe Nadleśnictwo O., M. Ś. (1), G. Ś., M. Ś. (2) i B. K. (1)

o zasiedzenie

postanawia:

stwierdzić, że S. Ś. (1) w 20/32 częściach oraz M. Ś. (1), G. Ś., B. K. (1) zd. Ś. i M. Ś. (2) po 3/32 części nabyli z dniem 9 września 2016 roku przez zasiedzenie własności nieruchomości położonej w miejscowości M., obręb (...), gmina Ż., powiat (...), województwo (...), oznaczonej w ewidencji gruntów numerem działki (...) o powierzchni 0.2349 ha przedstawionej na wypisie z rejestru gruntów i wyrysie z mapy z dnia 15 maja 2022 roku, zaewidencjonowanej przez Starostę (...), dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie w Wydziale Ksiąg Wieczystych jest prowadzona księga wieczysta Kw nr (...);

stwierdzić, że wnioskodawca i uczestnicy ponoszą koszty postępowania związane ze swoim udziałem w sprawie.

Na oryginale podpis Sędziego

Za zgodność z oryginałem

świadczy Kierownik Sekretariatu

D. D.

Sąd Rejonowy w Opocznie stwierdza,

że niniejsze orzeczenie jest prawomocne

z dniem 13 października 2023 roku.

Uwaga:

Uprawomocnienie się niniejszego O., dnia 7 listopada 2023 roku

Orzeczenia powoduje powstanie

Zobowiązania podatkowego. Przewodnicząca I Wydziału Cywilnego

W celu uzyskania szczegółowych Sędzia Mirosława Makowska

(...) należy niezwłocznie skontaktować

Się z właściwym Urzędem Skarbowym

Sygn. akt I Ns 259/22

UZASADNIENIE

Wnioskodawca S. Ś. (1) we wniosku z dnia 28 kwietnia 2022 r. wnosił o stwierdzenie, że nabył przez zasiedzenie własność nieruchomości położonej w miejscowości M. oznaczonej w ewidencji gruntów numerem 20/4 objętej księgą wieczystą prowadzonej przez Sąd Rejonowy w Opocznie – Wydział Ksiąg Wieczystych Kw nr (...).

W uzasadnieniu wniosku podał, że w dniu 8 września 1986 r. kupił wraz z żoną działki nr (...) oraz działkę (...), którą notariusz omyłkowo nie wpisał w akt notarialny. Działkę tę używał przez 37 lat jako swoją. Była to działka rolna, na której stoją budynki – garaż oraz stodoła. Użytkuje tą działkę do dnia dzisiejszego i został w ubiegłym roku poinformowany, że nie widnieje on jako właściciel w wypisie z rejestru gruntów.

/vide: - wniosek wraz z załącznikami k. 3 – 10/

Postanowieniem z dnia 27 maja 2022 r. Sąd postanowił na podstawie art. 510 § 2 k.p.c. wezwać do udziału w sprawie w charakterze uczestnika postępowania Skarb Państwa – Starostwo Powiatowe w O. i Lasy Państwowe Nadleśnictwo O. z siedzibą w S..

/vide: - postanowienie k. 19/

W odpowiedzi na wniosek Skarb Państwa reprezentowany przez Starostę (...) poinformował, iż nieruchomość zapisana w ewidencji gruntów i budynków jako działka nr (...) o powierzchni 0,2349 ha położona w obrębie M. gmina Ż., oznaczona jest użytkiem – LsV i stanowi własność Skarbu Państwa w Zarządzie Lasów Państwowych Nadleśnictwo O. z siedzibą w S..

Z przeprowadzonej analizy wynika, że w/w nieruchomość została przekazana w zarząd Lasów Państwowych decyzją (...) z dnia 28 grudnia 1982 r.

/vide: - odpowiedź na wniosek k. 21/

W odpowiedzi na wniosek Skarb Państwa – statio fisci Państwowe Gospodarstwo Leśne, Lasy Państwowe – Nadleśnictwo O. reprezentowane przez pełnomocnika – radcę prawnego wnosił o oddalenie wniosku i wyjaśnił, że w/w działka została przekazana w zarząd Nadleśnictwa O. decyzją Naczelnika Gminy w Ż. nr (...) z dnia 28 grudnia 1982 r., a następnie wpisana do księgi ewidencji gruntów Nadleśnictwa O..

W toku prac urządzania lasu została ona ujęta w planach urządzania lasu od 1997 r.

W 2021 r. na zlecenie Nadleśnictwa zostało dokonane wznowienie znaków granicznych i granic w/w działki, w wyniku czego stwierdzono naruszenie stanu posiadania.

Pismem z dnia 11 maja 2022 r. wnioskodawca został wezwany do wyjaśnienia stanu naruszenia posiadania.

/vide: - odpowiedź na wniosek wraz z załącznikami k. 22 – 34/

Do tej odpowiedzi na wniosek ustosunkował się wnioskodawca S. Ś. (1) w piśmie sporządzonym 28 czerwca 2022 r. wskazując na błąd urzędnika – niewłaściwie wpisany numer działki (...) podając, że ta działka nigdy nie była gruntem leśnym i obecnie też nie jest, leży w części frontowej od ulicy w zabudowie mieszkaniowej i częściowo w gruntach rolnych.

/vide: - pismo k. 41/

Postanowieniem z dnia 28 września 2022 r. Sąd na podstawie art. 510 § 2 k.p.c. wezwał do udziału w sprawie w charakterze uczestników postępowania: M. Ś. (1), M. Ś. (2), G. Ś. i B. K. (1) – tj. dzieci nieżyjącej żony wnioskodawcy H. Ś..

/vide: - skrócony protokół rozprawy z 28.09.2022 r. k. 51v/

W/w uczestnicy postępowania przyłączyli się do wniosku.

/vide: - skrócony protokół rozprawy z 1.06.2023 r. k. 71v/

Na rozprawie w dniu 1 czerwca 2023 r. pełnomocnik wnioskodawcy – córka B. K. (2) wnosiła o stwierdzenie zasiedzenia na rzecz wnioskodawców i spadkobierców po zmarłej H. Ś. wnosząc o doliczenie okresu posiadania zmarłej do posiadania jej spadkobierców.

Uczestnicy postępowania B. K. (1) działająca w imieniu własnym i jako pełnomocnik uczestnika postępowania G. Ś., M. Ś. (1) i M. Ś. (2) przyłączyli się do sprecyzowanego żądania wniosku. Pełnomocnik Państwowego Gospodarstwa Leśnego, Lasy Państwowe – Nadleśnictwo O. podtrzymał dotychczasowe stanowisko w sprawie.

/vide: - skrócony protokół rozprawy z 1.06.2023 r. k. 72v nagranie koperta

k. 74/

Sąd ustalił następujący stan faktyczny:

Działka oznaczona w ewidencji gruntów nr 20/4 o powierzchni 0,2349 ha, dla której w Sądzie Rejonowym w Opocznie Wydziale Ksiąg Wieczystych prowadzona jest księga wieczysta KW nr (...), jest położona w miejscowości M., obręb (...), gmina Ż., powiat (...), województwo (...).

Jako właściciel tej działki ujawniony jest Skarb Państwa i jest ona w zarządzie Lasów Państwowych Nadleśnictwo O. z siedzibą w S..

/dowód: - wypis i wyrys k. 16 – 17,

- akta księgi wieczystej KW nr (...)/

Ta działka została przekazana w zarząd Nadleśnictwa O. decyzją Naczelnika Gminy w Ż. Nr (...) z dnia 28 grudnia 1982 r.

/bezsporne: - kserokopia decyzji k. 24/

Na podstawie umowy sprzedaży sporządzonej w formie aktu notarialnego Rep. A nr (...) z dnia 8 września 1986 r. H. Ś. nabyła z majątku dorobkowego z mężem S. Ś. (1) od Skarbu Państwa nieruchomość położoną we wsi M. w gminie Ż., w województwie (...) o obszarze 1,21 ha składającą się z działek oznaczonych numerami (...), dla której urządzona była księga wieczysta Kw nr (...).

/dowód: - wypis aktu notarialnego Rep. A nr (...) koperta k. 10/

We wsi M. działka oznaczona numerem (...) położona jest bezpośrednio za działką oznaczoną numerem (...).

Na działce oznaczonej numerem (...), która usytuowana jest bezpośrednio przy drodze znajdują się budynki.

/bezsporne: - wyrys z mapy k. 17/

Według wypisu z ogólnego miejscowego planu zagospodarowania przestrzennego Gminy Ż. działka o numerze ewidencyjnym (...) położona we wsi M. znajduje się w jednostce bilansowej oznaczonej symbolem 46 MR/MN/ML jako zabudowa mieszkaniowo – zagrodowa, jednorodzinna i letniskowa.

/dowód: - wypis i wyrys z ogólnego miejscowego planu zagospodarowania

przestrzennego Gminy Ż. wraz z jego częścią graficzną

k. 43 – 46/

S. Ś. (1) wraz z żoną H. objął w posiadanie i użytkowanie ponad 30 lat temu działkę położoną w M., która znajdowała się po sąsiedzku także ich działki należącej poprzednio do rodziców H. Ś. i na której usytuowany jest ich budynek mieszkalny. Na tej działce małżonkowie Ś. postawili garaż i budynek gospodarczy – stodołę w części, bowiem w części znajduje się on na działce sąsiedniej. Obydwie działki są ogrodzone od strony drogi, w części siedliskowej.

/dowód: - zeznania świadków: Z. Z. skrócony protokół

rozprawy z dnia 1.06.2023 r. k. 71v – 72,

Z. Ś. (1) skrócony protokół rozprawy z

dnia 1.06.2023 r. k. 72/

Tą działkę oznaczoną numerem (...) posiadali S. Ś. (1) z żoną H. Ś. jak właściciele od daty zakupu przez nich nieruchomości od Skarbu Państwa czyli 8 września 1986 r.

Poza budynkami była ona użytkowana rolniczo aż do rowu, który rozdzielał ją od działki Lasów Państwowych stanowiącej las.

Posiadanie to było ciągłe. Nikt nigdy nie przeszkadzał im w posiadaniu i użytkowaniu tej działki. Ta działka, która ma szerokości ok. 11 m jest połączona w jedną całość z działką sąsiednią, którą małżonkowie S. i H. Ś. przejęli po rodzicach H. Ś. i razem stanowią one nieruchomość o szerokości ponad 20 m.

H. Ś. zmarła w 2007 r. pozostawiając w charakterze spadkobierców ustawowych męża i dzieci M. Ś. (1), G. Ś., B. K. (1) z domu Ś. i M. Ś. (2). Nie sporządziła ona testamentu.

/bezsporne: - oświadczenie wnioskodawcy S. Ś. (1) skrócony

protokół rozprawy z 1.06.2023 r. k. 72 – 72v,

dowód: - mapa z 1995 r. k. 42,

- odpisy skrócone aktów zgonu k. 55 i 54,

- odpisy skrócone aktów urodzenia k. 76, 78 i 81,

- odpis skrócony aktu małżeństwa k. 79/

Powyższy stan faktyczny Sąd ustalił w oparciu o wyżej powołane dowody, które uznał za wiarygodne. Wzajemnie się one uzupełniają i tworzą logiczną całość.

Sąd postanowieniem z dnia 1 czerwca 2023 r. oddalił wniosek o zawieszenie postępowania zgłoszony przez uczestnika postępowania Skarb Państwa – Lasy Państwowe Nadleśnictwo O. do czasu rozstrzygnięcia zagadnienia prawnego, czy istnieje możliwość zasiedzenia nieruchomości stanowiącej własność Skarbu Państwa uznając, że ten wniosek w przedmiotowym stanie faktycznym jest bezzasadny.

/vide: - postanowienie z dnia 1.06.2023 r. skrócony protokół rozprawy z

1.06.2023 r. k. 73 nagranie koperta k. 74/

Sąd zważył, co następuje:

Wniosek, w przekonaniu Sądu, zasługuje na uwzględnienie.

Art. 172 k.c. w brzmieniu ustalonym przez art. 1 pkt 31 lit. a i b ustawy z dnia 28 lipca 1990 r. o zmianie ustawy kodeks cywilny (Dz. U. Nr 55 poz. 321) w § 1 stanowi, że posiadacz nieruchomości nie będący właścicielem nabywa własność, jeżeli posiada nieruchomość nieprzerwanie od lat dwudziestu jako posiadacz samoistny, chyba, że uzyskał posiadanie w złej wierze. Natomiast § 2 stanowi, że po upływie lat trzydziestu posiadacz nieruchomości nabywa jej własność, choćby uzyskał posiadanie w złej wierze.

W art. 172 k.c. uregulowany jest pierwotny sposób nabycia własności, tzn. zasiedzenie.

Zasiedzenie polega na nabyciu prawa przez nieuprawnionego posiadacza wskutek faktycznego wykonywania tego prawa w ciągu ustalonego w ustawie czasu.

Do nabycia własności w drodze zasiedzenia (art. 172 k.c.) potrzebne jest wystąpienie określonych przesłanek: wykonywanie posiadania w charakterze posiadacza samoistnego, posiadanie nieruchomości w sposób nieprzerwany, upływ czasookresu przewidzianego w kodeksie w zależności od uzyskania posiadania w dobrej lub złej wierze.

Niezbędnym warunkiem nabycia nieruchomości przez zasiedzenie jest samoistne posiadanie nieruchomości.

Za posiadanie uważa się faktyczne władztwo nad rzeczą w zakresie prawa własności lub innego prawa, z którym łączy się władztwo (art. 336 k.c.).

Faktyczne władztwo nad rzeczą, warunkujące istnienie posiadania według przyjętej w polskim prawie teorii obejmuje dwa elementy: element fizyczny, określony tradycyjnie jako corpus i element psychiczny – animus.

W rozumieniu przepisów kodeksu cywilnego posiadacz samoistny to taki, który faktycznie włada rzeczą jak właściciel. Wszelkie zatem stany faktycznego władztwa, odpowiadające innemu prawu niż prawo własności nie kwalifikują się jako posiadanie samoistne i dlatego nie mogą stanowić przesłanki zasiedzenia. Dla istnienia samoistnego posiadania potrzebne jest przede wszystkim faktyczne władanie rzeczą.

Zakres faktycznego władztwa przy posiadaniu samoistnym, odpowiadający prawu własności, sprowadza się do korzystania z rzeczy i rozporządzania nią w sposób jak najbardziej pełny, czyli do postępowania z rzeczą jak właściciel. Dlatego akty władztwa mające charakter drugorzędny z reguły nie świadczą o samoistnym posiadaniu.

Konieczną przesłanką faktycznego władztwa, oprócz samego zachowania się posiadacza jest odpowiednie zachowanie się osób trzecich, wyrażające się w tym, że władztwo posiadacza nie spotyka się z ich strony ze skutecznym oporem.

Element corpus świadczy o możliwości dokonywania materialnych aktów władania rzeczą. Posiadacz samoistny włada rzeczą jak właściciel.

Czynnik woli (animus) stanowi kryterium, które pozwala na odróżnienie posiadacza samoistnego od posiadacza zależnego.

W praktyce o tym, w zakresie jakiego prawa posiadacz wykonuje władzę nad rzeczą decydują zewnętrzne widoczne dla otoczenia przejawy władztwa.

Interpretacja elementów woli musi mieć charakter obiektywny.

Stosownie do art. 6 k.c. ciężar udowodnienia faktu spoczywa na osobie, która z faktu tego wywodzi skutki prawne.

Analizując zebrany w sprawie materiał dowodowy Sąd przyjął, że wnioskodawca S. Ś. (2) udowodnił fakt samoistnego posiadania nieruchomości objętej żądaniem wniosku tj. działki położonej w miejscowości M., numer 20/4 przez okres wymagany do stwierdzenia zasiedzenia na jego rzecz i rzecz następców prawnych jego żony H. Ś. przy doliczeniu okresu samoistnego posiadania ich poprzednika stosownie do art. 176 § 1 k.c., który stanowi, że jeżeli podczas biegu zasiedzenia nastąpiło przeniesienie posiadania, obecny posiadacz może doliczyć do czasu, przez który sam posiada, czas posiadania swego poprzednika, a jeżeli poprzedni posiadacz uzyskał posiadanie nieruchomości w złej wierze, czas jego posiadania może być doliczony tylko wtedy, gdy łącznie z czasem posiadania obecnego posiadacza wynosi przynajmniej lat trzydzieści, a z § 2 tego przepisu wynika, że przepisy powyższe stosuje się odpowiednio w wypadku, gdy obecny posiadacz jest spadkobiercą poprzedniego posiadacza.

W tej sprawie w czasie biegu terminu zasiedzenia zmarła żona S. H. Ś.. Jej spadkobiercy to mąż, który dziedziczy spadek po niej w 4/16 i czworo dzieci, które dziedziczą spadek po niej w 3/16 częściach każde z nich – w zakresie udziału stanowiącego ½ części zmarłej H. Ś. w tej nieruchomości.

Jako datę do rozpoczęcia biegu terminu zasiedzenia wnioskodawca wskazał 8 września 1986 r. – datę sporządzenia aktu notarialnego Rep A nr 1253/86 dotyczącego nabycia nieruchomości od Skarbu Państwa.

Sąd przyjął tę datę jako datę nie budzącą wątpliwości początku biegu terminu zasiedzenia.

Przesłuchani w sprawie świadkowie Z. Z. i Z. Ś. (2) potwierdzili fakt objęcia tej działki w posiadanie przez S. i H. małż. Ś.. Oni byli posiadaczami samoistnymi tej działki w rozumieniu art. 336 k.c. i taką wolę władania ujawniali w sposób jawny dla otoczenia, tj. przygrodzili tę działkę do działki, na której stał ich budynek mieszkalny, postawili na niej garaż i budynek gospodarczy – stodołę w przeważającej części, a jej część poza budynkami użytkowali rolniczo. Uczestnik postępowania oponujący przeciwko wnioskowi Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo O. nie przedstawiło dowodów przeciwnych.

Art. 175 k.c. stanowi, że do biegu zasiedzenia stosuje się odpowiednio przepisy o biegu przedawnienia roszczeń.

Strona postępowania Skarb Państwa – Państwowe Gospodarstwo Leśne Lasy Państwowe Nadleśnictwo O. nie udowodniła stosownie do art. 6 k.c., iż w trakcie biegu zasiedzenia nastąpiła jego przerwa – art. 123 § 1 pkt 1, 2 k.c.

Sąd przyjął, że trzydziestoletni nieprzerwany okres samoistnego posiadania wnioskodawcy Z. Ś. (1) i spadkobierców jego żony H. Ś. w złej wierze skutkujący zasiedzeniem działki objętej żądaniem wniosku przy doliczeniu posiadania ich poprzednika upłynął z dniem 9 września 2016 r. w udziałach wynikających z dziedziczenia, czyli co do całości działki odpowiednio S. Ś. (1) w 20/32 częściach, tj. 1/2 jego udziału w tej działce i 4/32 z tytułu dziedziczenia, a dzieci odpowiednio po 3/32 części.

Mając na uwadze powyższe, Sąd orzekł jak w punkcie 1. sentencji postanowienia.

O kosztach postępowania Sąd orzekł na podstawie art. 520 § 1 k.p.c.